දේශපාලන පක්ෂ සෑම විටම ප්‍රජා නායකයින්ගෙන් සහ වෙනත් බලපෑම්කරුවන්ගෙන් අනුමත කිරීම් බලාපොරොත්තු වේ. එහෙම උනාම එයාලට හොඳ ප්‍රසිද්දියක් ලැබෙනවා වගේම ප්‍රමුඛ පුද්ගලයින්ගේ සහාය ලැබීමෙන් අපේක්ෂකයෙකු හෝ පක්ෂයක් බිඳී යා හැකිය. එහෙම බිදී යාම තුල ඔවුන්ගේ ව්‍යපාරය ජය ගන්නවා. චන්දය කියන්නේ ලෝකේ ගොඩක් රටවල් වල හොඳ ව්‍යාපාරයක්. ශ්‍රී ලංකාවත් අංක එකටම ඉන්නවා. මේ ව්‍යාපාරය කරන්නේ මිනිස්සු සමග. මිනිස්සු තමා මේ ව්‍යාපාරයේ ප්‍රාග්ධනය. අදායම තමා බලය තුලින් ලබාගන්නා දූෂණය කිරීමට හැකි මාර්ග වලින් අදායම දියුණු කර ගැනීම. මිනිස්සුන්ගේ බදු මුදල් වලින් ඔවුන් සියලු සැප විහරණ ගන්න එක තමයි මේ ව්‍යාපාරයේ සාමාන්‍ය කටයුතු සිදුවන්නේ. සමහර විට දේශපාලන කණ්ඩායම් ද එඉතිහාසික සටහන් සහ ක්‍රියාවලීන් සමඟ සම්බන්ධයක් ඇති කර ගැනීමට උත්සාහ කිරීම පුදුමයක් නොවේ.
එහෙත් මගේ එක් ප්‍රියතම මාතෘකාවක් වන්නේ සිවිල් අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ නායක මාටින් ලූතර් කිං, කනිෂ් – ඔහු කුමන පක්ෂයට සහයෝගය දැක්වූවාද? යන්න සොයා බැලීම බව මට වැටහුනේ ඔහුගේ ඉතිහාසය කියවන විටය. ඊටත් වද වටින්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ අපේ පුරවැසියෝ තම බලය යුතු විදියට බාවිතා කරද්දී, ලෝකේ සමහර මිනිස්සු තමන්ගේ රටේ මිනිස්සුන්ගේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් කතා කලේ බලයක් නොමැතිව , දේශපාලනයක් නොකර. මාර්ටින් ලුතරද එහෙම කෙනෙක්. ඔහු අප රටේ දේශපාලන බූමිකාවන්ට පමණක් නොව ඔවුන්ගේ පසු පස හබා යන චන්ද දායකයාටද සිතීමට යමක් කියා දීම ඔහු අපට ලබා දී ඇති වටිනාම පාඩමයි.
ඔහු සැබවින්ම ඔහු පක්ෂයකට සහයෝගය ලබා දුන්නද?. නිල පිළිතුර ද නැත. කිං සිය පෞද්ගලික දේශපාලනය ගැන ඉතා කලාතුරකින් කථා කළ අතර නිල වශයෙන් එක් දේශපාලන පක්ෂයක් සමඟ සම්බන්ධ නොවීය. ඔහු කිසිදු අපේක්ෂකයෙකු පැහැදිලිවම අනුමත කළේ නැත. ඇත්ත වශයෙන්ම ඔහු ප්‍රකාශ කළේ, “ රිපබ්ලිකන් පක්ෂය සර්වබලධාරි දෙවියන්ගෙන් පිරුණු පක්ෂයක් යැයි මම නොසිතමි. ඩිමොක්‍රටික් පක්ෂය ද නොවේ . ඔවුන් දෙදෙනාම දුර්වලතා ඇත. ඒ වගේම මම කිසිම පක්ෂයකට බැඳී නැහැ. ” එපමණක්ද නොව, කිංගේ කාලයේ පක්ෂ අද අප දන්නා පක්ෂවලට වඩා වෙනස් ය; ප්‍රතිපත්ති සහ වේදිකා කාලයත් සමඟ විශාල ලෙස වෙනස් වී ඇත. කිං චරිතාපදානය ලියු ඩේවිඩ් ජේ. ගැරෝට අනුව, රිචඩ් නික්සන් වැනි සමහර රිපබ්ලිකන් දේශපාලන, දේශපාලකයින්ට කිං ප්‍රිය කළේය. එහෙත් කිං 1960 දී ඩිමොක්‍රටික් පාක්ෂිකයින් වන ජෝන් එෆ් කෙනඩි සහ 1964 දී ලින්ඩන් ජොන්සන් යන අයට ඡන්දය දුන් බව බොහෝදුරට විශ්වාසයි. විවෘත පක්ෂග්‍රාහීත්වය යනු සෙනෙට් සභිකයෙකු ලෙස 1964 සිවිල් අයිතිවාසිකම් පනතට එරෙහිව ඡන්දය ප්‍රකාශ කළ රිපබ්ලිකන් ජනාධිපති අපේක්ෂක බැරී ගෝල්ඩ්වෝටර් හෙළා දැකීමයි. කිං සම්මුඛ සාකච්ඡාවකදී කියා සිටියේ, “ගෝල්ඩ්වෝටර් මහතාට එරෙහිව ඡන්දය ප්‍රකාශ කරන ලෙසත්, සෙනෙට් සභික ගෝල්ඩ්වෝටර් සහ ඔහුගේ දර්ශනයෙන් ප්‍රසිද්ධියේම හෙළා දැක, අකැමති නොවූ ඕනෑම රිපබ්ලිකන් අපේක්ෂකයෙකුගේ සහයෝගය ඉල්ලා අස්කර ගන්නා ලෙසත්, සෑම නීග්‍රෝ සහ සුදු ජාතිකයෙකුගේම සුභ පැතුම් ඉල්ලා සිටීම හැර මට වෙනත් විකල්පයක් නොතිබුණි.” ජොන්සන්ගේ ජනාධිපතිවරණ ව්‍යාපාරයට කිං සහාය දැක්වුවද, පසුව ඔහු වියට්නාම් යුද්ධය ජොන්සන් හැසිරවීම පිළිබඳව ඇති වූ අතෘප්තිය ගැන කතා කළේය.
මාර්ටින් ලූතර් කිං (1929 – 1968) වූ කලි ඇමරිකානු මහජන අයිතිවාසිකම් රැකගැනීම වෙනුවෙන් සටන් කළ ප්‍රධාන නායකයෙකි. ඔහු බැප්ටිස්ට් දේවගැතිවරයෙක් වූ අතර, එවකට ඔහු වැනි කළු මිනිසුන් හට නායකත්වය ලැබුණේ ඉතා කලාතුරකිනි. නමුත් ඔහු මානව අයිතිවාසිකම් සුරැකීම වෙනුවෙන් සටන් කළේය. මොන්ට්ගොමෙරි බස් බෝයිකොට් සංවිධානය (1956-1957) පිහිටවූ ඔහු, පසුව දකුණු ක්‍රිස්තියානි නායකත්ව සමුළුවට සහභාගී විය. එම සමුළුවේ සභාපතිවරයා විය. 1963 වොෂින්ටන් හිදී ඔහු ‘මට සිහිනයක් ඇත’ මැයෙන් ඔහු පැවැත්වූ කතාවෙන් ඔහු මානව අයිතිවාසිකම් පිළිබඳව සාමාන්‍ය ජනයා දැනුවත් කිරීමට සමත් වූයේය.1964 ඔහු නොබෙල් ත්‍යාගය දිනාගන්නා ලාබාලතමයා වීමට තරම් භාග්‍යවන්ත වුයේය. එම සාම ත්‍යාගය ඔහු හට හිමිවූයේ ජාතිවාදය සහ අනෙකුත් ආකාර වල සමාජ බෙදීම්, නොයෙකුත් සමාජ තර්ජන ගර්ජන මධ්‍යයේ වුවද විවේචනය කිරීම හේතුවෙනි.
මාර්ටින් ලූතර් කිං 1968 අප්‍රේල් 4 වැනිදා ඝාතනය කරන ලද්දේ ටෙනෙස්සීහි මෙම්පිස් හිදීය. ඔහුගේ මරණින් පසු ජනාධිපති ජිම් කාටර් විසින් 1977 දී ඔහු Presidential Medal of Freedom සම්මානයෙන් පුදනු ලැබීය. මාර්ටින් ලූතර් කිං ඝාතනය කරන ලද දිනය ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ජාතික දිනය වශයෙන් 1986 දී සම්මත කරන ලදී. මරණින් පසු ඔහු Congressional Gold Medal සම්මානයෙන් ද පුදනු ලැබීයo
කිං බොහෝ විට ඔහුගේ පෞද්ගලික දේශපාලනය ගැන තදින් කතා කළ බවක් අදහස් නොකෙරේ, ඔහු සාමාන්‍යයෙන් දේශපාලනය කෙරෙහි දැඩි ඇල්මක් දැක්වූයේ නැත. කින් සමග ඔබ , ඔබ ගැනම සසදන්නේ නම් මා අතිශයින්ම ඔබ ගැන ආඩම්බර වෙමි. ශ්‍රී ලාංකික ඔබට සහ මට නැති එකම මෝඩ , නූගත් කම නම් අප්‍රමානයි කියලයි මට හිතෙනවා නෙවෙයි, කින් ක්‍රියාවෙන් එක ඔප්පු කරලා තියෙනවා. අප්‍රිකානු , ඇමරිකානුවන් සඳහා සමාජ හා ආර්ථික යුක්තිය සඳහා වූ ඔහුගේ කැපවීම ඔහුගේ වෘත්තිය නිර්වචනය කළ අතර ඔහු නිතරම ධනවාදය කෙරෙහි සැක සංකා ප්‍රකාශ කළේය. ඒක ඇත්ත උනත් අපේ හෙළයෝ උත්සහ කරන්නේ දනවාදය පසු හැබෑ යන්නනේ. ඔහු ප්‍රසිද්ධියේ කියා සිටියේ, “සමාජ අභිවෘද්ධිය සඳහා වන වැඩසටහන් වලට වඩා මිලිටරි ආරක්ෂාව සඳහා වසරින් වසර ඉදිරියට යන ජාතියක් අධ්‍යාත්මික මරණය කරා ළඟා වෙමින් තිබේ.” හොඳ මනසක් තියෙන අය විතරයි ඕක පිළිගන්නෙත්. අප්‍රිකානු ඇමරිකානුවන් අතර ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම පුළුල් කිරීම සඳහා කිං දැඩි ලෙස ආයෝජනය කරන ලද අතර 1950 දශකයේ අගභාගයේදී දකුණේ නව අප්‍රිකානු ඇමරිකානු ඡන්දදායකයින් ලියාපදිංචි කිරීම අරමුණු කරගත් කණ්ඩායමක් මෙහෙයවීය. එබැවින්, ඔබේ දේශපාලන භාවිතාව කිංගේ ක්‍රියාව සමඟ සමීපව පෙළගැස්වීමට ඔබට අවශ්‍ය නම්, හොඳම ක්‍රමය වන්නේ ඡන්දය ලියාපදිංචි කිරීම සහ අනෙක් අයටත් එසේ කිරීමට අයිතියක් ඇති බව සහතික කිරීමයි. එපමනක් නොවයි.
ඔබේ කතිරයේ බලයෙන් , බලයට පත්ව වන තැනැත්තා කරන හැම දූෂිත වැඩකින්ම සිදුවන පාපයෙන් කොටසක් ඔබටත් ලැබෙනවා. ඊටත් වඩා වටිනාම පාඩම වන්නේ , අප රටේද දේශපාලනය එදාටත් වඩා දූෂිත බව ඔබ වටහා ගැනීමය. මට ඔබට පැවසීමට ඇත්තේ මෙයයි. ඔබේ දේශපාලකයා විය යුත්තේ කින් වන්නෙකු ය. එවන් අයෙක් ඔබට සොයා ගැනීමට නොහැකි නම් දේශයේ විනාසය වෙනුවෙන් ඔබේ කතිරය බාවිතා නොකර සිටීමෙන් ඔබ මිය ගිය දිනක ඔබේ මිනි වලටද හෙන නොගසනු ඇත.
ශ්‍රී නිශ්ශංක මායාදුන්න