පසු ගිය පැය 8 හි රුසියන් – යුක්රේන යුද්ධයේ තතු. – ජාත්‍යන්තර පුවත් අනුසාරයෙන්
මීට පැය තුනකට පමණ පෙර මධ්‍යම යුක්රේන නගරයේ ඩනිප්රෝහි හි ගුවන් ප්‍රහාර තුනකින් අවම වශයෙන් එක් පුද්ගලයෙකු මිය ගොස් ඇති බව රාජ්‍ය හදිසි සේවා ප්‍රකාශ කර ඇති අතර, එම ප්‍රහාර එල්ල වුයේ ළදරු පාසලක් සහ මහල් ගොඩනැගිල්ලක් අසලට බව ප්‍රකාශ කළේය.
ඒ අතර රුසියාව එක්සත් ජනපදයට බලකරමින් රුසියානු හමුදාවට සහ නායකත්වයට එරෙහි ප්‍රචණ්ඩත්වය සඳහා වන ඇමතුම් තහනම තාවකාලිකව ඉවත් කර ඇති Facebook හිමිකරු Meta Platforms හි “අන්තවාදී ක්‍රියාකාරකම්” නතර කරන ලෙස එක්සත් ජනපදයේ රුසියානු තානාපති කාර්යාලයෙන් ඉල්ලා ඇත. ඒ මීට පැය කිහිපයකට පෙරයි.
“රුසියානුවන් කෙරෙහි වෛරය සහ සතුරුකම අවුලුවාලීමට තුඩු දෙන මෙටාගේ ආක්‍රමණශීලී සහ සාපරාධී ප්‍රතිපත්තිය පිළිකුල් සහගතයි” යනුවෙන් රුසියානු තානාපති කාර්යාලය නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේය. “සමාගමේ ක්‍රියාවන් අපේ රට මත ප්‍රකාශිත නීති රීති නොමැතිව තොරතුරු ලබා දීම යුද්ධයේ තවත් සාක්ෂියකි.” ලෙසද සදහන් කර තිබේ. එයින් පැවසෙන්නේ රුසියාවේ මාද්‍ය තහනමට අබියෝග කරමින් මෙටා නමැති සන්නිවේදන ක්‍රියාකාරකම් වලින් රුසියාවට රිදෙන්නට පටන් අරන් බවයි.
“මෙටා හි අන්තවාදී ක්‍රියාකාරකම් නවතා අපරාධකරුවන් නීතිය ඉදිරියට ගෙන ඒමට පියවර ගැනීම” එක්සත් ජනපද බලධාරීන්ට අවශ්‍ය බව රුසියානු තානාපති කාර්යාලය පවසසා තිබේ.
මේ අතර, ඇමෙරිකානු ෆෙඩරල් ආන්ඩුව මේ සතියෙන් ඉදිරියට වැඩ කටයුතු කිරීමට ඩොලර් ට්‍රිලියන 1.5 ක් සහ රුසියාවේ ආක්‍රමණයට එරෙහි සටනේදී යුක්රේනයට උපකාර කිරීම සඳහා ඩොලර් බිලියන 13.6 ක් ලබා දීම සඳහා සෙනෙට් සභාව විසින් සම්මත කරන ලද නීති ධවල මන්දිරය සාදරයෙන් පිළිගෙන ඇත.
ධවල මන්දිර ප්‍රකාශක Jen Psaki පැවසුවේ, “ද්විපාර්ශවික අරමුදල් පනත් කෙටුම්පත නැවත වරක් ඔප්පු කරන්නේ දෙපක්ෂයේම සාමාජිකයින්ට ඇමරිකානු ජනතාව සඳහා ප්‍රතිඵල ලබා දීමට එක්විය හැකි බවයි. “එය පවුල් සහ ව්‍යාපාර සඳහා වියදම් අඩු කරයි, අපගේ ආර්ථික ප්‍රකෘතියට සහාය වනු ඇති අතර, සහ විදේශයන්හි ඇමරිකානු නායකත්වය ඉදිරියට ගෙන යනු ඇත.” බවයි.
ජනාධිපති ජෝ බිඩෙන් මෙම ව්‍යවස්ථාවට අත්සන් කිරීමට බලාපොරොත්තු වන බවත්, එහි ඇත්තේ “යුක්රේන ජනතාව තම රට සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්ෂා කරන විට ඔවුන්ට ලැබෙන ඓතිහාසික සහයෝගයක් ” බවත් ඇය පැවසුවාය.
ඒ අතර කසකස්තානයේ ප්‍රමුඛතම ගුවන් සේවය වන එයාර් ඇස්තානා රුසියාවට සහ රුසියානු භූමිය හරහා සිදුකරන සියලුම ගුවන් ගමන් අද සිට අත්හිටුවා ඇත්තේ එවැනි ගුවන් ගමන් තවදුරටත් රක්ෂණය කළ නොහැකි නිසා බව සමාගම පවසයි.
බ්‍රිතාන්‍යයේ BAE පද්ධතියේහි සියයට 49ක කොටස් හිමිකාරීත්වය දරන Air Astana, රුසියාවේ අසල්වැසි සහ සමීප සගයා වන කසකස්ථාන රජය සමඟ මෙම ගැටලුව විසඳීම සඳහා කටයුතු කරන බව පැවසීය.
මේ අතර අද එක්සත් ජනපද කොන්ග්‍රසය යුක්රේනයට මානුෂීය සහ මිලිටරි ආධාර වශයෙන් ඩොලර් බිලියන 14 කට ආසන්න මුදලක් ඇතුළුව විශාල සර්ව බලධාරී වියදම් පනතක් 2022 සදහා සම්මත කර ඇත.
රුසියාව තව තවත් සම්බාධක වලින් තර කරමින් එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ජෝ බයිඩන් රුසියාව සමඟ සාමාන්‍ය වෙළඳ සබඳතා අවසන් කරන ලෙසත් රුසියානු ආනයන සඳහා වැඩි තීරුබදු සඳහා මාර්ගය පැහැදිලි කරන ලෙසත් ඉල්ලා සිටින බව මෙම තත්වය පිළිබඳව හුරුපුරුදු මූලාශ්‍රයක් වන රොයිටර් පුවත් ඒජන්සියට පවසා තිබේ.
වාර්ෂික පාර්ලිමේන්තු සැසියක් අවසානයේ ප්‍රවෘත්ති සාකච්ඡාවකදී තම අදහස් දක්වමින් චීන අග්‍රාමාත්‍ය Li Keqiang ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ යුක්රේන තත්ත්වය “කලබලකාරී” බවත්, සටන් විරාම සාකච්ඡාවලදී රුසියාවට සහ යුක්රේනයට සහය දැක්වීම වැදගත් බවත්ය.
, එම රට කුමක් කළත් චීනය රුසියාව හෙළා දැකීමෙන් වැළකී සිටින්නේද, නැතහොත් තවදුරටත් ආර්ථික හා මූල්‍ය සැපයීමට චීනය සූදානම්ද යන්න පිළිබඳව රොයිටර් පුවත් ඒජන්සියේ ප්‍රශ්නවලට ලී සෘජුවම පිළිතුරු දුන්නේ නැත.
ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය අද යුක්රේනයට උපදෙස් දී ඇත්තේ ජනගහනය අතර රෝග ව්‍යාප්ත කළ හැකි “ඕනෑම විභවයක් කාන්දු වීම” වැළැක්වීම සඳහා රටේ මහජන සෞඛ්‍ය රසායනාගාරවල තැන්පත් කර ඇති අධික තර්ජනාත්මක රෝග කාරක විනාශ කරන ලෙසයි.
රුසියාවේ ආක්‍රමණයට පෙර සහ අතරතුර යුක්රේනය සමඟ කරන ලද ක්‍රියාකාරකම් පිළිබඳව රොයිටර් පුවත් සේවයේ ප්‍රශ්නවලට ප්‍රතිචාර වශයෙන් ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය විද්‍යුත් තැපෑලකින් කියා සිටියේ “අහම්බෙන් හෝ හිතාමතා රෝග කාරක මුදා හැරීම වැළැක්වීමට උපකාරී වන ආරක්ෂක පිළිවෙත් ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා යුක්රේන මහජන සෞඛ්‍ය විද්‍යාගාර සමඟ වසර ගණනාවක් සහයෝගයෙන් කටයුතු කර ඇති බවයි. ”.
මීට පය කිහිපයකට පෙර ‘සෑම මිනිත්තු 30කට වරක්’ බෝම්බ ප්‍රහාර විඳදරාගනිමින් සිටින යුක්රේන වැසියන්ට නගරයෙන් පිටවීමට නොහැකිව සිටියදී රුසියන් හමුදාව යුක්රේනයේ ලැබූ මාරිපෝල් නගරය වටලමින් සිටියේය.
මාරිපෝල් නගරාධිපති වඩිම් බොයිචෙන්කෝ පවසා ඇත්තේ “දෙදිනක් අපායේ” ගත කළ වරාය නගරයේ පුද්ගලයින් 400,000 ක් (ලක්ෂ 4 ) කොටු වී ඇති බවයි.
“සෑම මිනිත්තු 30 කට වරක් මරියුපෝල් නගරය හරහා ගුවන් යානා පැමිණ නේවාසික ප්‍රදේශවල වැඩ කරමින් සිටින සිවිල් වැසියන් – වැඩිහිටියන්, කාන්තාවන්, ළමයින් මරා දමයි,” ඔහු අන්තර්ජාලය හරහා පැවසීය.
ඒ අතර නගරාධිපතිගේ උපදේශකයෙකු වන Petro Andrushenko පැවසුවේ රුසියානුවන්ට “අපේ ජනතාව මකා දැමීමට” අවශ්‍ය බවයි.
“ඔවුන්ට ඕනෑම ඉවත් කිරීමක් නැවැත්වීමට අවශ්‍යයි,” ඔහු පැවසීය.
ඒ අතර ක්වී නගරයෙන් පිටත රුසියානු රථ පෙළ බිඳී ගිය අයුරු චන්ද්‍රිකා ඡායාරූප මගින් පෙන්නුම් කරනු ලැබීය.
මැක්සාර් ටෙක්නොලොජීස් හි චන්ද්‍රිකා ඡායාරූපවලින් පෙන්නුම් කළේ කිලෝමීටර් 64 (සැතපුම් 40) වාහන පේළිය, ටැංකි සහ කාලතුවක්කු කැඩී ගොස් නැවත ස්ථානගත කර ඇති අතර, නගරයට උතුරින් ඇන්ටනොව් ගුවන් තොටුපළ අසල නගරවල සන්නාහ සන්නද්ධ ඒකක දක්නට ලැබේ. සමහර වාහන වනාන්තරවලට ගොස් ඇති බව මැක්සාර් වාර්තා කළේය.
පසුගිය සතියේ මුලදී මෙම රථ පෙළ නගරයෙන් පිටත විශාල වශයෙන් රැස්ව සිටි නමුත් ආහාර සහ ඉන්ධන හිඟය පිළිබඳ වාර්තා මධ්‍යයේ එහි ඉදිරි ගමන ඇණහිට ඇති බව පෙනෙන්නට තිබුණි. යුක්රේන හමුදා යුද ටැංකි නාශක මිසයිලවලින් රථ පෙළට ප්‍රහාර එල්ල කළ බව ද එක්සත් ජනපද නිලධාරීහු පවසති.
යුක්රේනයේ ඇන්ටනොව් ගුවන් තොටුපළට ඊසාන දෙසින් පිහිටි ඔසෙරා හි රුසියාවේ යුක්රේනය අඛණ්ඩව ආක්‍රමණය කිරීම මධ්‍යයේ හමුදා සහ උපකරණ යොදවා ඇති චන්ද්‍රිකා ඡායාරූපයක් පෙන්වයි.
මේ සිදුවීම් මෙසේ සිදුවෙද්දී රුසියානු ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය සිකුරාදා (11) සටන් විරාමයක් ප්‍රකාශයට පත් කරන අතර නගර පහකින් යුක්‍රේනියානුවන් ඉවත් කිරීම සඳහා මානුෂීය කොරිඩෝවක් විවෘත කරන බව RIA සහ Interfax ප්‍රවෘත්ති ඒජන්සි වාර්තා කර තිබේ.
රුසියානු ජාතික ආරක්ෂක පාලන මධ්‍යස්ථානයේ ප්‍රධානී Mikhail Mizintsev උපුටා දක්වමින් නියෝජිතායතන වාර්තා කළේ මිනිසුන්ට රුසියාවට හෝ යුක්රේනයේ වෙනත් නගරවලට ගමන් කළ හැකි බවයි.
“2022 මාර්තු 11 වන දින (අද) මොස්කව් වේලාවෙන් උදෑසන 10:00 සිට [07:00 GMT], රුසියානු සමූහාණ්ඩුව ‘නිශ්ශබ්දතාවයේ පාලන තන්ත්‍රයක්’ ප්‍රකාශ කරනු ඇති අතර මානුෂීය කොරිඩෝව සැපයීමට සූදානම්,” Mizintsev හි ප්‍රකාශයක් උපුටා දක්වමින් Interfax පැවසීය.
එම නගර පහ නම් Kyiv, Sumy, Kharkiv, Mariupol සහ Chernihiv වේ. වටලනු ලැබූ මරියුපෝල් වරාය නගරයෙන් පිටව යාමට මෙතෙක් කිසිදු සිවිල් වැසියෙකුට නොහැකි වී තිබේ.
යුක්රේනය පවසන්නේ ආක්‍රමණය ආරම්භයේ සිට පාසල් 280 කට වැඩි ප්‍රමාණයකට ප්‍රහාර එල්ල වී ඇති බවයි
යුක්රේනයේ අධ්‍යාපන අමාත්‍යවරයා පවසා ඇත්තේ අධ්‍යාපනික පහසුකම් 280 කට වැඩි ප්‍රමාණයකට “බෝම්බ ප්‍රහාර හා ෂෙල් ප්‍රහාරවලින්” හානි වී හෝ විනාශ වී ඇති බවයි.
“සතුරා නිර්දය ලෙස බාලාංශ, පාසල්, වෘත්තීය පාසල්, විද්‍යාල, විශ්ව විද්‍යාල විනාශ කරයි,” Serhiy Shkarlet පැවසීය. “නමුත් වඩාත්ම ම්ලේච්ඡ හා වේදනාකාරී පාඩුව වන්නේ ආක්‍රමණිකයා අතින් ජීවිත සිය ගණනක් අහිමි වීමයි.” ඔහු සදහන් කරයි.
පසුගිය සතියේ වටලනු ලැබූ Mariupol නගරයෙන් පිටතට යාමට සමත් වූ Maria Moskaleno පවසන්නේ ඇගේ දෙමාපියන් එහි සිරවී සිටින බවයි.
“එය සම්පූර්ණ භීෂණයකි, එය මානුෂීය ව්‍යසනයකි,” මොස්කලේනෝ අල් ජසීරාට පැවසීය. “ඔවුන් දන්නේ නැහැ, අවහිරය අවසන් වන තුරු ඔවුන්ට ආහාර තිබේද කියලවත්?” ඔහු පැවසීය.
Moskaleno පවසන පරිදි, ඇගේ දෙමාපියන් අවට ගස්වලින් ලී අතු එකතු කරමින් “වීදිවල” ආහාර පිසිනවා.
“එය ව්‍යසනයක්, එය ඇත්තෙන්ම බියජනකයි … රුසියානුවන් නිරන්තරයෙන් බෝම්බ හෙලනවා … නිරන්තරයෙන් රොකට් ඔවුන් වටා පියාසර කරනවා, ඔවුන් ඇත්තටම බයයි, ඔවුන්ට ගැලවීම පිළිබඳ බලාපොරොත්තුවක් නැහැ,” ඇය තවදුරටත් පැවසුවාය.
ඒ අතර මීට පය 8 කට පමණ පෙර,රුසියාවේ ඉල්ලීම පරිදි එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක කවුන්සිලය සිකුරාදා රැස්වන බව රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයින් පවසා ඇත්තේ යුක්රේනයේ එක්සත් ජනපද ජීව විද්‍යාත්මක ක්‍රියාකාරකම් පිළිබඳ සාක්ෂි නොමැතිව ඉදිරිපත් කර ඇති මොස්කව්හි ප්‍රකාශයන් සාකච්ඡා කිරීමට ය.
මොස්කව් රසායනික හෝ ජීව විද්‍යාත්මක අවි භාවිතා කිරීමට සූදානම් විය හැකි බවට අනතුරු අඟවමින් එක්සත් ජනපදය රුසියානු ප්‍රකාශයන් “හිනා සහගත” ලෙස ප්‍රතික්ෂේප කර ඇත.
වටලනු ලැබූ යුක්රේන නගරයක් වන Mariupol නගරයෙන් ඉවත් වීමට රුසියානු හමුදා තාවකාලික සටන් විරාමයකට ගරු කිරීමට අපොහොසත් වීම නිසා එක සිවිල් වැසියෙකුටවත් පිටව යාමට නොහැකි වූ බව යුක්රේනයේ නියෝජ්‍ය අගමැතිනි Iryna Vereshchuk පවසයි.
මේ අතර, රුසියානු යුද ටැංකි මානුෂීය කොරිඩෝවකට පහර දීමත් සමඟ නගරයට ආහාර, ජලය සහ ඖෂධ යැවීමට ගත් උත්සාහයන් අසාර්ථක වූ බව ජනාධිපති Volodymyr Zelenskyy පැවසීය.
“මෙය සම්පූර්ණ භීෂණයක් … පළපුරුදු ත්‍රස්තවාදීන්ගෙන්,” ඔහු පැවසීය. “ලෝකය මෙය දැනගත යුතුයි. මම එය පිළිගත යුතුයි – අපි සියලු දෙනාම ත්‍රස්තවාදී රාජ්‍යයක් සමඟ ගනුදෙනු කරනවා.
ජාත්‍යන්තර සංවර්ධනය සඳහා වූ එක්සත් ජනපද නියෝජිතායතනයේ (USAID) ප්‍රධානියා, යුද්ධය මධ්‍යයේ මිලියන දෙකකට අධික සරණාගතයින් පිළිගැනීමේ දී ඔවුන්ගේ “සහයෝගීතාවය සහ ත්‍යාගශීලීභාවය” ගැන යුක්රේනයේ අසල්වැසියන්ට ප්‍රශංසා කර ඇත.
“මෙම පෙරටුගාමී රාජ්‍යයන්ගේ එකමුතුකම – මෝල්ඩෝවා, ස්ලෝවැකියාව, රුමේනියාව, පෝලන්තය සහ හංගේරියාව – පුටින් පුදුමයට පත් කර ඇත,” සමන්තා පවර් ට්විටර් පණිවිඩයක් නිකුත් කරමින් ප්‍රකාශ කළේය.