අද ජපානය තුල ප්‍රධාන භූමිකම්පා මාලාවකින් පසුව නිකුත් කරන ලද ඉහළම මට්ටමේ සුනාමි අනතුරු ඇඟවීම මේ වන විට නවතා දමා තිබේ. නමුත් මාරාන්තික රළ තවමත් පැමිණිය හැකි බැවින් වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල පදිංචිකරුවන්ට ආපසු තම නිවෙස් කරා නොයන ලෙස දැනුම් දුන්නේය.
රිච්ටර් මාපකයේ 7.6 ක ප්‍රබලත්වයෙන් යුත් විශාලතම භූමිකම්පාව ජපානයේ ප්‍රධාන දූපත වන හොන්ෂු වලට බලපපෑවේය. බටහිර වෙරළ තීරයේ ගින්නක් හටගෙන ගොඩනැගිලි කඩා වැටුණි. කී දෙනෙක් මිය යන්නට හෝ තුවාල වීමට ඇත්ද යන්න පැහැදිලි නැත.
ජපාන මුහුදේ ඉෂිකාවා වෙරළට ඔබ්බෙන් සහ ඒ අවට ප්‍රාන්තවල පස්වරු 4 න් පසු භූ කම්පන දුසිමකට වඩා ජපාන කාලගුණ විද්‍යා ඒජන්සිය වාර්තා කළේය.
භූමිකම්පාවෙන් අවම වශයෙන් නිවාස හයකට හානි සිදුවී ඇති අතර, මිනිසුන් එහි සිරවී සිටින බව රජයේ ප්‍රකාශක යොෂිමාසා හයාෂි පැවසීය. ඉෂිකාවා ප්‍රාන්තයේ වජිමා නගරයේ ගින්නක් හටගෙන ඇති අතර, නිවාස 30,000 කට වැඩි පිරිසකට විදුලිය විසන්ධි වී ඇති බව ඔහු පැවසීය.
ඒජන්සිය මුලදී ඉෂිකාවා සඳහා ප්‍රධාන සුනාමි අනතුරු ඇඟවීමක් නිකුත් කළ අතර හොන්ෂු දූපතේ බටහිර වෙරළ තීරයේ මෙන්ම එහි ප්‍රධාන දූපත් වන හොකයිඩෝ හි උතුරු දෙසට පහළ මට්ටමේ සුනාමි අනතුරු ඇඟවීම් හෝ උපදේශන නිකුත් කළේය.
අනතුරු ඇඟවීම පැය කිහිපයකට පසුව සාමාන්‍ය සුනාමියක් දක්වා පහත හෙලන ලදී, එයින් අදහස් වන්නේ ජලය තවමත් මීටර් 3 (අඩි 10) දක්වා ළඟා විය හැකි බවයි. පසු කම්පන ඉදිරි දින කිහිපය තුළ එම ප්‍රදේශයටම හානි විය හැකි බව එහි සඳහන් වේ.
ජපාන මහජන විකාශක NHK රූපවාහිනිය මුලින් අනතුරු ඇඟවූයේ ජල ධාරා මීටර් 5 (අඩි 16.5) දක්වා ඉහළ යා හැකි බවයි.
එන්එච්කේ පැවසුවේ සුනාමි රළ නැවත පැමිණිය හැකි බවත්, මූලික අනතුරු ඇඟවීමෙන් පැය කිහිපයකට පසුව අනතුරු ඇඟවීම් දිගටම විකාශනය වන බවත්ය. පසු කම්පන කිහිපයක් ද කලාපය සොලවා ඇත.
2024 ජනවාරි 1 සඳුදා ඇති වූ භූමිකම්පාවකින් පසු ජපානයේ Niigata හි පොත් සාප්පුවක පොත් විසිරී ඇත. ජපානය සුනාමි අනතුරු ඇඟවීම් නිකුත් කළ අතර සඳුදා එහි බටහිර වෙරළ තීරයේ ඇති වූ ප්‍රබල භූ කම්පන මාලාවකින් පසු මුහුදු වෙරළේ ප්‍රදේශවලින් ඉවත් වන ලෙස ජනතාවට දැනුම් දුන්නේය. (කියෝඩෝ පුවත් AP හරහා)
2024 ජනවාරි 1 සඳුදා ජපානයේ ඉෂිකාවා ප්‍රාන්තයේ වජිමා හි ඇති වූ භූමිකම්පාවකින් නිවසකට හානි සිදු විය. ජපාන මුහුදේ ඇති වූ ප්‍රබල භූමිකම්පා මාලාවකින් පසු ජපානය සඳුදා සුනාමි අනතුරු ඇඟවීම් නිකුත් කළේය. (කියෝඩෝ පුවත් AP හරහා)
ජපානයේ ඉෂිකාවා ප්‍රාන්තයේ, කනසාවා හි සිද්ධස්ථානයක භූමිකම්පාවකින් පසු ටෝරි ගේට්ටුවකට හානි සිදුවී ඇත. 2024 ජනවාරි 1 සඳුදා, ජපාන මුහුදේ ප්‍රබල භූමිකම්පා මාලාවකින් පසු ජපානය සඳුදා සුනාමි අනතුරු ඇඟවීම් නිකුත් කළේය. (කියෝඩෝ පුවත් AP හරහා)
හයාෂි අවධාරණය කළේ වෙරළබඩ ප්‍රදේශවල ජනතාව ඉදිරියට එන සුනාමියෙන් ගැලවීම ඉතා වැදගත් බවයි.
“සෑම මිනිත්තුවක්ම ගණන් ගනී. කරුණාකර වහාම ආරක්ෂිත ප්‍රදේශයකට ඉවත් වන්න,” ඔහු පැවසීය.
ඔවුන්ගේ මුදල් පසුම්බි සහ අනෙකුත් බඩු බාහිරාදිය ලබා ගැනීමට ආපසු පැමිණෙන පුද්ගලයින් පළමු ඉවත් කිරීමේ අනතුරු ඇඟවීමෙන් පැය කිහිපයකට පසුව පවා ගසාගෙන ගොස් දියේ ගිලී මිය ගිය බව දන්නා කරුණකි. මිනිසුන් ක්‍රීඩාංගණවලට ඉවත් කර ඇති අතර, ඔවුන්ට දින කිහිපයක් රැඳී සිටීමට සිදුවනු ඇත.
භූ කම්පනවලින් මියගිය හෝ තුවාල ලැබූ බවට කිසිදු වාර්තාවක් තහවුරු වී නොමැති බව හයාෂි කියා සිටියේ තත්ත්වය තවමත් අපැහැදිලි බවයි. ජපාන හමුදාව ගලවා ගැනීමේ ප්‍රයත්නයන්ට සහභාගී වෙමින් සිටින බව ඔහු පැවසීය.
ජපන් මාධ්‍ය දර්ශනවල දැක්වෙන්නේ මිනිසුන් වීදි හරහා දිව යන අතර, නේවාසික අසල්වැසි ප්‍රදේශයක ඇති වූ ගින්නකින් රතු දුමාරයක් පිටවන ආකාරයයි. ඡායාරුපවල දැක්වෙන්නේ, පිටේ බිළිඳකු සිටින කාන්තාවක් ඇතුළු පිරිසක් පදික වේදිකාවේ ඉරිතලා ඇති විශාල ඉරිතැලීම් අසල සිටගෙන සිටින ආකාරයයි.
සමහර අය පලා යන විට පැකිලී වැටුණු විට හෝ රාක්කවලින් වස්තූන් වැටී ඒවාට වැදීමෙන් සුළු තුවාල ලබා ඇති බව NHK පවසයි.
සවස් වන විට සේවයේ සමහර කොටස් යථා තත්ත්වයට පත් කළද ප්‍රදේශයේ බුලට් දුම්රිය නතර විය. මහාමාර්ගයේ කොටස් ද වසා දමා තිබූ අතර ජල නල පුපුරා ගොස් ඇති බව NHK පවසයි. කලාපයේ සමහර ජංගම දුරකථන සේවා වැඩ කළේ නැත.
කාලගුණ විද්‍යා ඒජන්සිය ජාතික වශයෙන් විකාශය වූ ප්‍රවෘත්ති සාකච්ඡාවකදී කියා සිටියේ ඉදිරි සතිය තුළ, විශේෂයෙන් ඉදිරි දින දෙක හෝ තුන තුළ ප්‍රදේශයට තවත් විශාල භූමිකම්පා ඇතිවිය හැකි බවයි.
ප්‍රදේශයේ ප්‍රබල භූ කම්පන දුසිමකට වැඩි ප්‍රමාණයක් අනාවරණය වී ඇති අතර, නායයෑම් සහ නිවාස කඩා වැටීමේ අවදානමක් ඇති බව ඒජන්සිය පවසයි.
ඉෂිකාවා ප්‍රාන්තයේ පහසුව සඳහා වෙළඳසැලක සේවකයෙකු වන ටකාෂි වකාබයාෂි පැවසුවේ සමහර භාණ්ඩ රාක්කවලින් බිමට වැටී ඇති නමුත් විශාලතම ගැටළුව වූයේ බෝතල් කළ ජලය, බත් බෝල සහ පාන් ගබඩා කිරීමට විශාල පිරිසක් පැමිණ සිටීමයි.
“අපට සාමාන්‍ය මට්ටමට වඩා තුන් ගුණයක ගනුදෙනුකරුවන් සිටී,” ඔහු පැවසීය.
උතුරු කොරියාවේ සහ රුසියාවේ ඇතැම් ප්‍රදේශවලට සුනාමි අනතුරු ඇඟවීම් ද නිකුත් කර තිබේ.
ජපාන රජය විසින් භූ කම්පන සහ සුනාමි පිළිබඳ තොරතුරු රැස් කිරීම සඳහා විශේෂ හදිසි මධ්‍යස්ථානයක් පිහිටුවා ඇති අතර ආරක්ෂාව සහතික කිරීම සඳහා නිවැසියන්ට ඒවා ඉක්මනින් ලබා දී ඇති බව අගමැති ෆුමියෝ කිෂිඩා වාර්තාකරුවන්ට පැවසීය.
ජපානය යනු භූ කම්පන බහුල රටකි. 2011 මාර්තු මාසයේදී විශාල භූමිකම්පාවක් සහ සුනාමියක් න්‍යෂ්ටික බලාගාරයක දියවීමක් ඇති කළේය. නවතම අනතුරු ඇඟවීම 2011 ව්‍යසනයෙන් පසු මෙතරම් විශාලත්වයකින් යුත් සුනාමි අනතුරු ඇඟවීමක් නිකුත් කළ පළමු අවස්ථාවයි.
කෙසේ නමුත් ශ්‍රී ලංකාවේ අප මෙම වාර්තාව සකසන විට පුද්ගලයන් දෙදෙනකු මිය ගොස් තිබෙන බවද විදෙස් වාර්තා සදහන් කරයි.
(විදෙස් මාධ්‍ය ඇසුරිනි)
